Gmina Łazy

Kultura, edukacja, sport

Warto zobaczyć

Rozmiar tekstu

Włącz lektora.

Wyłącz lektora.

MIASTO ŁAZY

- Zrewitalizowane centrum miasta. W budynku dworca PKP znajduje się Punkt Informacji Turystycznej oraz Izba Tradycji, w której można zobaczyć pamiątki związane z koleją oraz Łazami. Na dworcu można również skorzystać z darmowego dostępu do Internetu podłączając się pod sieć PKP_WIFI.

- Teren lokomotywowni w Łazach ze szczególnie cenną „Królewską” wieżą ciśnień o konstrukcji murowanej.

- Historyczny parowóz budowany w latach 1946-1951. Jest następcą parowozu TY37.

- W odnowionym centrum Łaz znajduje się nowoczesna, podświetlana fontanna, która została napełniona solanką ze źródeł w Zabłociu koło Bierunia, Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Łazach oraz Miejski Ośrodek Kultury.

- Siłownia zewnętrzna wraz z placem zabaw znajdująca się w Parku Miejskim za budynkiem Miejskiego Ośrodka Kultury.

- Kryta pływalnia w Łazach dla miłośników wodnego szaleństwa, mających do dyspozycji dwuczęściową halę basenu. Pierwszą z nich jest 25-metrowy basen pływacki z 6 torami, a drugą część stanowi basen szkoleniowo-rekreacyjny o długości 12,5 metra. Basen wyposażony jest w masaże powietrzne, masaże wodne w postaci kaskad wodnych oraz gejzery powietrzne. Dodatkową atrakcją jest ścianka wspinaczkowa, a brodzik pływacki jest rajem dla najmłodszych pływaków. Całości kompleksu dopełnia, wychodząca na zewnątrz budynku zjeżdżalnia, która dostarcza niezapomnianych wrażeń.

- Kompleks boisk sportowych Orlik przy Stadionie Łazowianki.

- Wielofunkcyjne ogólnodostępne boiska sportowe o nawierzchni z trawy syntetycznej przy Zespole Szkół nr 1 oraz Szkole Podstawowej nr 3 w Łazach.

- Zalew Mitręga zarybiony przez miejscowe koło PZW umożliwia pasjonatom wędkarstwa spędzenie wolnego czasu. Stanowi także idealne miejsce do organizacji imprez plenerowych.

- Cmentarz wojenny z 1924 r. na osiedlu Podlesie.

SOŁECTWA GMINY ŁAZY:

CHRUSZCZOBRÓD

- Na cmentarzu kościelnym stoi klasycystyczny, marmurowy obelisk-nagrobek generała wojsk polskich Gabriela Taszyckiego (zm. 1809), właściciela wsi w okresie Księstwa Warszawskiego.

- Kościół barokowy p.w. Nawiedzenia N.M.P. i św. Stanisława Biskupa, którego budowa rozpoczęła się około 1734 roku od wzniesienia murowanego prezbiterium i zakrystii. Obiekt trójnawowy, bazylikowy z transeptem oraz prezbiterium zamkniętym półkolistą apsydą, od zewnątrz zamkniętą trójbocznie.
W kościele wiszą barokowe obrazy z XVIII wieku i zabytkowe rzeźby. Na uwagę zasługują również ludowo-barokowy krucyfiks. Na plebani znajduje się rękopis Iura Ecclesiae Parochialis Chroscobrodensis 1664, z dekoracją ornamentalną, herbem Radwan, literami IP CSSO PCH odnoszącymi się do Jana Puszyńskiego, miejscowego proboszcza oraz z dwoma orłami na kartach tytułowych.

- Ogólnodostępne wielofunkcyjne boisko sportowe przy Zespole Szkół nr 3.

CHRUSZCZOBRÓD PIASKI:

- Stanowisko archeologiczne, na którym znaleziono luźny inwentarz ze schyłkowego paleolitu i mezolitu

CIĄGOWICE

- We wsi zachował się średniowieczny układ zabudowy o charakterze miejskim z upadkowym rynkiem i narożnymi wylotami.

- Nad rynkiem dominuje bryła kościoła św. Bartłomieja. Drewniany kościół parafialny pochodzący z XV wieku, spłonął w 1874 roku. Obecny kościół w stylu bazylikowo-romańskim wzniesiono w 1875 roku. Kościół jest kamienny, jednonawowy z wieżą, posiada trzy ołtarze. Zachowały się dwie renesansowe rzeźby z I połowy XVI wieku: św. Floriana i św. Wacława z tarczą. Do innych cennych elementów wyposażenia można zaliczyć: dwie barokowe figury św. Jana Nepomucena z XVIII wieku, rzeźbę barokowo-ludową Chrystusa Zmartwychwstałego, rzeźbę ludową Ecce Homo z XIX wieku, rzeźbę ludową Chrystusa Frasobliwego oraz monstrancję barokową z II połowy XVII wieku z figurkami aniołów. Na plebani znajduje się rękopis Hortus Rosarianus z 1779 roku w skórzanej oprawie i współczesnymi okuciami oraz superekslibrisem z przedstawieniem Chrystusa Ukrzyżowanego, Matki Boskiej i św. Jana oraz literami XABPC odnoszącymi się do ks. Antoniego Biebielskiego, proboszcza w Ciągowicach, karta tytułowa z dekoracją roślinną.

- W dolnej części rynku, na północ od kościoła znajduje się studnia z murowaną kapliczką- z 1 poł. XIX w. o dachu namiotowym wspartym na 4 kolumnach. Wewnątrz stoi rzeźba św. Jana Nepomucena z XVIII w. lub przełomu XVIII i XIX w.

- Na stoku pn.-wsch. znajduje się cmentarz ze starymi nagrobkami Poleskich (dziedziców Rokitna Szlacheckiego)

- W zachodniej części wsi częściowo zachował się murowany dworek szlachecki wraz z zabudowaniami dworskimi i parkiem.

- Na wschód od wsi występują glinianki i nasypy po dawnej kopalni odkrywkowej węgla brunatnego.

GRABOWA

- Pomnik w przysiółku Błojec został wzniesiony po II wojnie światowej. Upamiętnia tragiczny dzień pacyfikacji mieszkańców i partyzantów okolicznych oddziałów walczących z Niemcami w 1944 roku.

- Kapliczka domkowa przy ul. Ogrodowej pochodząca z początku XX wieku. Jej fundatorem był bogaty gospodarz Paweł Czapla. W kapliczce znajduje się obraz Matki Boskiej oraz figury św. Piotra i Pawła, które pochodzą z kościoła parafialnego w Niegowonicach. Obok kapliczki stoi figura św. Jana Nepomucena.
- Kapliczka domkowa pochodząca najprawdopodobniej z I połowy XIX wieku. Jest to obiekt murowany, potynkowany, prostokątny, pokryty dwuspadowym dachem. W środku znajduje się rzeźba ludowa Ecce Homo.

- Miasteczko Ruchu Drogowego.

HUTKI-KANKI

- Rezerwat leśny - Góra Chełm obejmujący swoim obszarem ponad 12 ha. Skaliste wzgórze (443 m n.p.m.) pokryte starodrzewiem bukowym z domieszką jaworu i jodły, o niezwykle bogatym gatunkowo runie, stanowi doskonałą ścieżkę dydaktyczną.

- Źródła rzeki Centuria o bardzo czystej wodzie, na jej brzegach rośnie duża ilość warzuchy polskiej. Na rzece utworzono niewielki staw, wokół niego wybudowano domki kempingowe.

- Biwak Leśny im. sierż. Grzegorza Załogi zlokalizowany obok Góry Chełm i ważniejszych szlaków rowerowych i pieszych. Posiada zadaszone wiaty z paleniskiem. Dla turystów przygotowano parking, możliwość skorzystania z wody i energii elektrycznej. Idealne miejsce do wypoczynku oraz rozpoczęcia zwiedzania Wyżyny Krakowsko Częstochowskiej.

- Wywierzysko ujęte w studnię. Potok poniżej studni ginie w piaskach (ponor).

- Pomnik przyrody - stara lipa w pobliżu studni, na której wisi kapliczka przydrożna.

- Młyn pochodzący najprawdopodobniej z XIV wieku. Po II wojnie światowej zamontowano turbinę, która zastąpiła koło wodne.

- Kapliczka domkowa znajdująca się w pobliżu drogi biegnącej ku górze Chełm. Została wybudowana w 1861 roku przez właścicieli młyna wodnego.

NIEGOWONICE

- Przy ul. Cmentarnej znajduje się cmentarz parafialny pochodzący z 1798 roku. Stoi tutaj pomnik wzniesiony ku czci powstańców poległych w 1863 roku. Na pomniku widnieje napis: 8 Bohaterom poległym pod Krzykawką w 1863 r. tutaj pochowanym w hołdzie. Rodacy 3 maja 1922. Na cmentarzu jest również mogiła żołnierzy z okresu I wojny światowej i kilka innych zabytkowych pomników.

- Kamieniołom w Niegowonicach idealny teren dla miłośników jazdy szybkiej, zawodów strzeleckich (FT/HFT/Silhouett) czy paintballowych. Kamieniołom wapieni i iłów jurajskich na wzgórzu u stóp Góry Stodólskiej (434,7 m n.p.m.). W dolnych warstwach górnej jury - amonity, w górnych warstwach buły krzemionkowe z ławicami gąbek, odciskami jeżowców i małż.

- W okolicy Niegowonic ciągnie się Pasmo Smoleńsko-Niegowonickie. Wśród jednych z najdalej wysuniętych na zachód skał jurajskich tego pasma - przez wzgórze Kromołowiec prowadzi droga do Ogrodzieńca, która tworzy tu malownicze serpentyny przypominające drogi w wysokich górach. Jako, że to wzgórze stanowi doskonały punkt widokowy na Pustynię Błędowską i Rabsztyn przy drodze od strony wsi utworzony został mały parking-

- Najwyższe w okolicy wzgórza – Stodólsko (435 m n.p.m.), Wielkanoc i Lipowa to idealne miejsca widokowe, gdzie miłośnicy fotografii mają możliwość zrobienia naprawdę ciekawych zdjęć.

- Kościół pw. św. Franciszka w Niegowonicach wzniesiony w 1802 r. Świątynia, posiadająca cechy barokowo-klasycystyczne, powstała przy stojącej tutaj pierwotnie drewnianej kaplicy dworskiej. Kościół odnawiany był w końcu XIX w. Murowana, otynkowana budowla posiada jedną nawę z dobudowaną kruchtą, transept oraz trójbocznie zamknięte prezbiterium z dwiema zakrystiami i składzikiem. Nad zachodnią częścią nawy wznosi się wieża na planie kwadratu. Wewnątrz kościoła znajduje się m.in. łaskami słynący krucyfiks Pana Jezusa Miłosiernego (pochodzący z XVI w.), późnobarokowa chrzcielnica, a także cenne sprzęty liturgiczne: barokowe kielichy oraz monstrancja o cechach rokokowych i klasycystycznych, z początku w. XIX. Polichromia kościoła jest dziełem Antoniego Dawmonta i została wykonana w 1932 r. Drewniany ołtarz główny pochodzi z czasów współczesnych.

- Dwie zabytkowe kapliczki słupkowe - drewniane z rzeźbami o charakterze ludowym oraz kapliczka murowana z figurą św. Jana Nepomucena usytuowana nad jednym z wielu źródeł.

- Ogólnodostępne wielofunkcyjne boisko sportowe przy Zespole Szkół nr 2.

ROKITNO SZLACHECKIE

- Pozostałości zespołu pałacowo-parkowego. Nie zachował się pierwotny, drewniany budynek dworski, pochodzący z przełomu XVIII i XIX wieku. Zachowały się natomiast fragmenty neogotyckiej rozbudowy z II połowy XIX wieku, na które składają się biblioteka i wieża oraz część zabudowań gospodarczych. Wokół budynków rośnie park krajobrazowy ze starodrzewiem o mało czytelnej kompozycji. Zatarciu uległ pierwotny układ ścieżek parkowych. Zachowały się jedynie aleje: lipowa i kasztanowa oraz szpaler drzew.

- Kapliczka przydrożna z XIX wieku. Jest to obiekt murowany, potynkowany. Wewnątrz znajduje się rzeźba ludowa św. Jana Nepomucena.

- Zagospodarowane centrum wsi.

SKAŁBANIA

- Źródełko św. Jana Nepomucena.

TRZEBYCZKA

- Wyróżnia się bardzo bogatą florą i w związku z tym cieszy się dużym zainteresowaniem botaników. Zaczyna tu bieg rzeka Trzebyczka uchodząca do czarnej Przemszy.

WIESIÓŁKA

- Zagospodarowane centrum wsi wraz z wiatą grillową, odnowioną zabytkową studnią, kapliczką Matki Boskiej i placem zabaw.

WYSOKA

- Ruiny Zespołu pałacowo-parkowego. Z obiektów kubaturowych wchodzących w skład dawnego założenia pałacowo-parkowego, zachowały się do dziś: ruiny klasycystycznego pałacu wybudowanego około 1791 roku oraz dawna oficyna pałacowa, która obecnie jest budynkiem mieszkalnym, wybudowana równocześnie z pałacem i odnowiona w 1909 roku. Zachowany został układ powiązań funkcjonalnych założenia. Pałac otoczony jest parkiem krajobrazowym o zatartej pierwotnej kompozycji. Dostrzec jednak można czytelny, osiowy i modularny układ założenia, o którym świadczy rozmieszczenie wnętrz parkowych. Zachowały się także podstawowe elementy jego kompozycji w postaci zieleni wysokiej.

- Budynek dawnej szkoły przy ul. Robotniczej wzniesiony w 1817 roku. Jest to obiekt murowany, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, dwutraktowy. Posiada dwuspadowy dach kryty papą.